روماتیسم مفصلی چیست + روش‌های درمان روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب، درد و سفتی مفاصل می‌شود و اگر درمان نشود، ممکن است به تخریب مفصل منجر شود. البته با تشخیص زود هنگام و درمان مناسب می‌توان علائم را کنترل کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنیم. درمان این بیماری شامل داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، ورزش منظم و غیره است. در ادامه این مقاله، بررسی می‌کنیم که روماتیسم مفصلی چیست؟ با ما همراه باشید.
روماتیسم مفصلی چیست؟
روماتیسم مفصلی که به آن آرتریت روماتوئید نیز گفته می‌شود، نوعی بیماری خود ایمنی است. در این شرایط، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های سالم حمله می‌کند و باعث بروز علائمی از جمله التهاب مفاصل، درد مفاصل و غیره می‌شود. این بیماری می‌تواند در هر سنی را بروز دهد و به سرعت پیشرفت کند، در همین راستا، تشخیص زود هنگام و شروع درمان اهمیت زیادی دارد. فراموش نکنید که هر چه درمان سریع‌تر آغاز شود، اثرات آن بیشتر و کنترل بیماری آسان‌تر خواهد بود.
دلیل ایجاد روماتیسم مفصلی چیست؟
بیماری روماتیسم مفصلی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به صورت اشتباهی به مفاصل سالم حمله کرده و باعث التهاب، درد و تورم در یک یا چند مفصل می‌شود. دلیل دقیق شروع این بیماری هنوز مشخص نیست، اما پیش بینی و ثابت شده است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و هورمونی در آن نقش دارند. شناخت اینکه روماتیسم مفصلی چیست و چگونه ایجاد می‌شود، به تشخیص زود هنگام و درمان موثرتر آن کمک می‌کند.
روش‌های درمان روماتیسم مفصلی چیست؟
همانطور که گفتیم، شروع هر چه سریع‌تر درمان تاثیر قابل توجهی در کنترل علائم و پیشگیری از آسیب مفاصل دارد. هدف اصلی درمان، کاهش التهاب، تسکین درد و جلوگیری از تخریب مفصل است. در این قسمت از مقاله به معرفی انواع روش‌های درمان روماتیسم مفصلی خواهیم پرداخت:
مصرف دارو
به طور کلی، دارو درمانی اصلی‌ترین روش کنترل روماتیسم مفصلی است. این بیماری که در پاسخ به اختلال سیستم ایمنی ایجاد می‌شود، معمولا با ترکیبی از داروها مانند مسکن‌ها، داروهای ضد التهاب، داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری و استروئیدها کنترل می‌گردد. آگاهی از اینکه روماتیسم مفصلی چیست به درک بهتر درمان و مصرف صحیح داروها کمک می‌کند. مصرف دارو باید حتما تحت نظر پزشک انجام شود تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
داروهای ضد التهابی استروئیدی
اگر بخواهید بدانید روماتیسم مفصلی چیست و چگونه درمان می‌شود، باید بدانید که این داروها نقش مهمی در کاهش درد و التهاب مفاصل دارند. آن‌ها علائم بیماری را تسکین می‌دهند، اما نمی‌توانند روند پیشرفت آن را متوقف کنند. از داروهای رایج در این دسته می‌توان به ایبوپروفن، ناپروکسن و سلکوکسیب اشاره کرد. مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا استفاده طولانی مدت ممکن است عوارض گوارشی یا قلبی ایجاد کند و نیازمند نظارت دقیق بر وضعیت بیمار است.
داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری
این دسته از داروها سیستم ایمنی بدن را مهار کرده و روند پیشرفت روماتیسم مفصلی را کند می‌کنند. متوترکسات معمولا داروی اولیه است و در صورت پاسخ ناکافی، داروهای دیگری مانند هیدروکسی کلروکین، لفلونوماید، سولفاسالازین یا توفاسیتینیب تجویز می‌شوند. استفاده از این داروها تنها باید با نظر پزشک متخصص روماتولوژی انجام شود تا اثرات درمانی بهینه حاصل شده و از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
استروئیدها
در پاسخ به اینکه روماتیسم مفصلی چیست و چگونه درمان می‌شود، باید گفت استروئیدها یکی از داروهای موثر برای کنترل سریع التهاب و کاهش علائم حاد این بیماری هستند. این داروها درد، سفتی و تورم مفاصل را کاهش می‌دهند و معمولا برای دوره‌های کوتاه مدت تجویز می‌شوند. مصرف طولانی مدت آن‌ها ممکن است باعث افزایش وزن، فشار خون بالا یا ضعف استخوان‌ها شود. پس بهتر است که 0 تا 100 پروسه درمانی خودتان را تحت نظر یک پزشک متخصص طی کنید.
درمان ترکیبی
در بسیاری از بیماران، استفاده همزمان از چند دارو برای کنترل بهتر بیماری ضرورت دارد. برای مثال، ترکیب متوترکسات با داروهایی مانند لفلونوماید یا سولفاسالازین می‌تواند التهاب و پیشرفت بیماری را بهتر کنترل کند. درمان ترکیبی مانع آسیب بیشتر مفاصل می‌شود، اما مفاصل آسیب دیده را ترمیم نمی‌کند. به همین منظور، پایش دقیق بیمار و تنظیم دوز داروها توسط پزشک متخصص در موفقیت این روش اهمیت ویژه‌ای دارد.
فیزیوتراپی
برای درک بهتر اینکه روماتیسم مفصلی چیست و چگونه می‌توان آن را کنترل کرد، باید بدانید که فیزیوتراپی نقش اساسی در حفظ حرکت و عملکرد مفاصل دارد. انجام تمرینات کششی و تقویتی تحت نظر متخصص، باعث کاهش درد و سفتی مفاصل می‌شود. همچنین، مراجعه به بهترین کلینیک فیزیوتراپی شمال تهران و دریافت خدمات تخصصی از فیزیوتراپیست‌های مجرب می‌تواند روند بهبود را تسریع کرده و از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کند.
عمل جراحی
اما در مواردی که درد و التهاب شدید باشد یا مفاصل به طور جدی آسیب دیده باشند، جراحی ممکن است لازم شود. معمولا مفاصل بزرگ مانند ران، زانو و شانه جایگزین می‌شوند. عمر مفاصل مصنوعی محدود است و عمل معمولا در سنین مناسب انجام می‌شود. برخی مفاصل مانند آرنج به جایگزینی خوب پاسخ نمی‌دهند و جراحی فیوژن توصیه می‌شود. لذا تصمیم نهایی جراحی باید پس از مشاوره تخصصی و بررسی دقیق انجام شود.
ورزش کردن
اگر هنوز نمی‌دانید روماتیسم مفصلی چیست و چگونه می‌توان علائم آن را کاهش داد، باید بدانید که ورزش منظم یکی از موثرترین روش‌های کنترل این بیماری است. فعالیت بدنی مناسب باعث تقویت استخوان‌ها، افزایش انعطاف پذیری مفاصل و بهبود قدرت عضلانی می‌شود. حتی در زمان مصرف استروئیدها که خطر ضعف استخوان را افزایش می‌دهند، ورزش نقش محافظتی دارد. البته برنامه تمرینی باید حتما تحت نظر فیزیوتراپ متخصص طراحی شود تا شاهد حداکثر بازدهی باشید.
درمان‌های طبیعی روماتیسم مفصلی چیست ؟
در کنار درمان‌های پزشکی، روش‌های طبیعی و تکمیلی می‌توانند در کاهش درد و التهاب ناشی از روماتیسم مفصلی موثر باشند. البته که پیش از اجرای هر یک از این روش‌ها، مشورت با پزشک متخصص ضروری است تا ایمنی و تاثیر درمان تضمین شود. با ما همراه باشید تا بگوییم که درمان‌های طبیعی روماتیسم مفصلی چیست:
گرم کردن و سرد کردن
در پاسخ به این که بهترین درمان طبیعی روماتیسم مفصلی چیست، باید گفت استفاده از کمپرس سرد و گرم می‌تواند درد و التهاب مفاصل را کاهش دهد. کمپرس سرد به کاهش تورم و آرام کردن التهاب کمک می‌کند و کمپرس گرم باعث شل شدن ماهیچه‌ها و افزایش جریان خون می‌شود. این روش‌ها ساده و موثر برای کاهش درد مفاصل هستند و با هزینه پایین‌تر و در برخی موارد می‌توانند پاسخگوی نیاز شما باشند.
خواب کافی
همانطور که می‌دانید، کمبود خواب می‌تواند شدت درد مفاصل را افزایش دهد و باعث خستگی بیشتر شود. برای مدیریت بهتر روماتیسم، سعی کنید هر شب در ساعت مشخصی بخوابید و صبح‌ها سر وقت بیدار شوید. فعالیت بدنی منظم و اجتناب از مصرف الکل، کافئین و نیکوتین به کیفیت خواب کمک می‌کند. خاموش کردن تلویزیون، تلفن همراه و کامپیوتر در اتاق خواب نیز به داشتن خواب عمیق‌تر کمک می‌کند.
مصرف مکمل‌های غذایی
برخی مکمل‌های غذایی می‌توانند در کاهش التهاب و درد مفاصل موثر باشند، اما ممکن است با داروهای روماتیسم تداخل داشته باشند. پیش از مصرف هر مکملی، مشورت با پزشک ضروری است. تحقیقات نشان داده‌اند که اسیدهای چرب امگا سه موجود در روغن ماهی التهاب را کاهش می‌دهند و سختی مفاصل صبحگاهی را تسکین می‌دهند. روغن دانه گل گاو زبان نیز در ترکیب با مسکن‌ها اثر مفیدی بر کاهش علائم دارد.
درمان گیاهی روماتیسم مفصلی
داروهای گیاهی نیز به خوبی می‌توانند مکمل درمان روماتیسم مفصلی باشند و درد مفاصل را کاهش دهند. برخی گیاهان دارویی خواص ضد التهابی دارند و به بهبود حرکت مفاصل کمک می‌کنند. مصرف این داروها معمولا کم عارضه است، اما بهتر است قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید تا با داروهای مصرفی تداخل نداشته باشند. شایان ذکر است که این روش‌ها اغلب به عنوان درمان تکمیلی در کنار داروهای اصلی توصیه می‌شوند.
علائم روماتیسم مفصلی چیست؟
روماتیسم مفصلی می‌تواند حتی مفاصل کوچک دست و پا را درگیر کند و معمولا هر دو سمت بدن به طور همزمان تحت تاثیر قرار می‌گیرند، اگر چه گاهی فقط یک سمت درگیر می‌شود. از مهم‌ترین علائم روماتیسم مفصلی می‌توانند جدی یا به صورت عمومی‌تر رخ دهد. به عنوان مثال مواردی از علائم روماتیسم مفصلی را در ادامه بررسی می‌کنیم:
- درد در مفاصل
- التهاب، تورم و قرمزی مفاصل
- سفتی مفاصل، مخصوصا صبح‌ها
- خستگی و کاهش انرژی
- کم اشتهایی و کاهش وزن
- تب و دمای بالای بدن
- تعریق غیر عادی
- خشکی چشم‌ها به دلیل التهاب
- درد قفسه سینه ناشی از التهاب
بیشتر بخوانید : بهترین درمان دیسک کمر چیست | بررسی بهترین روش ها
دلیل ابتلا به روماتیسم مفصلی چیست ؟
اگر می‌خواهید بدانید روماتیسم مفصلی چیست و چه عواملی باعث ابتلا به آن می‌شوند، باید بدانید این بیماری معمولا ناشی از ترکیبی از سن، جنسیت، ژنتیک و وزن است. آگاهی از این عوامل و نقش هر یک در شروع روماتیسم مفصلی اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا به تشخیص زود هنگام و آغاز درمان موثر کمک می‌کند و می‌تواند از پیشرفت سریع بیماری و آسیب جدی به مفاصل جلوگیری کند. در ادامه با ما همراه باشید تا بگوییم که اصلی‌ترین دلایل ابتلا به روماتیسم مفصلی چیست:
سن
اگر بخواهید بدانید روماتیسم مفصلی چیست و چه گروه سنی‌ای بیشتر در معرض آن هستند، باید بدانید این بیماری عمدتا در بزرگسالان بین چهل تا شصت سال دیده می‌شود و اغلب در سنین کاری تشخیص داده می‌شود. هر چند امکان ابتلا در هر سن وجود دارد، افزایش سن خطر بروز روماتیسم مفصلی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. توجه به علائم اولیه و بررسی سلامت مفاصل در بزرگسالان برای درمان به موقع و موثر اهمیت زیادی دارد.
جنسیت
طبق آخرین تحقیقات صورت گرفته، شیوع روماتیسم مفصلی در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان گزارش شده است. در واقع، هورمون‌ها و برخی عوامل بیولوژیک ممکن است نقش مهمی در این تفاوت ایفا کنند. از این رو، زنان باید نسبت به علائم اولیه بیماری مانند درد، تورم و سفتی مفاصل حساس باشند. تشخیص به موقع بیماری در زنان می‌تواند روند درمان را بهبود بخشد و از آسیب مفاصل جلوگیری کند.
ژنتیک
ممکن است بپرسید که تاثیر ژنتیک بر روماتیسم مفصلی چیست؟ هر چند هنوز ارتباط دقیق ژنتیک با بیماری کاملا مشخص نشده، اما سابقه خانوادگی می‌تواند خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش دهد. علاوه بر ژنتیک، عواملی مثل سیگار کشیدن و رژیم غذایی نامناسب نیز می‌توانند بیماری را تشدید کنند. آگاهی از این عوامل به پیشگیری و تشخیص زود هنگام کمک زیادی می‌کند.
وزن
همانطور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، اضافه وزن از جمله عوامل موثر در ابتلا به روماتیسم مفصلی است. افراد دارای شاخص توده بدنی بالا، فشار بیشتری بر مفاصل خود وارد می‌کنند و احتمال التهاب و آسیب مفصلی در آن‌ها افزایش می‌یابد. رعایت وزن سالم و سبک زندگی فعال می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد و علائم را کنترل کند. در همین راستا، پایش منظم وزن و سلامت مفاصل اهمیت ویژه‌ای دارد.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن یکی از عوامل محیطی مهم در گسترش بیماری است و می‌تواند روند آن را تشدید کند. اگر بخواهید بدانید تاثیر استعمال دخانیات بر روماتیسم مفصلی چیست، باید بدانید مصرف سیگار التهاب مفاصل را افزایش داده و پیشرفت بیماری را سریع‌تر می‌کند. در همین راستا، ترک سیگار برای بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی هستند، از اقدامات ضروری است، زیرا می‌تواند اثرات درمانی را تقویت کرده و احتمال آسیب بیشتر به مفاصل را کاهش دهد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی نیز در ابتلا و پیشرفت بیماری نقش مهمی دارد. اما تاثیر رژیم غذایی بر روماتیسم مفصلی چیست؟ به طور کلی، مصرف بیش از حد گوشت قرمز و کمبود ویتامین C می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه‌ها و سبزیجات تازه می‌تواند التهاب مفاصل را کاهش داده و روند پیشرفت بیماری را کند نماید.
تغذیه مناسب بخش مهمی از پیشگیری و مدیریت روماتیسم مفصلی محسوب می‌شود. اگر بخواهید بدانید روماتیسم مفصلی چیست و چگونه می‌توان روند پیشرفت آن را کند کرد، باید توجه داشته باشید که رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل، سرشار از میوه‌ها و سبزیجات تازه، می‌تواند التهاب مفاصل را کاهش دهد، اثرات درمانی داروها را تقویت کند و از آسیب بیشتر مفاصل جلوگیری نماید.
زمان مناسب برای مراجعه به پزشک برای روماتیسم‌های مفصلی
علائم روماتیسم مفصلی ممکن است در طول زمان بدتر شوند. این اتفاق می‌تواند پس از استرس، التهاب یا تغییر در سبک زندگی رخ دهد. تشخیص به موقع عود بیماری به شما کمک می‌کند درمان موثر را سریع‌تر آغاز کنید و از پیشرفت آسیب مفاصل جلوگیری کنید. مواردی که هنگام عود بیماری بهتر است انجام دهید، شامل موارد زیر هستند:
- مصرف داروها طبق دستور پزشک.
- انجام ورزش‌های سبک برای حفظ حرکت مفاصل.
- استفاده از کمپرس گرم برای کاهش درد و شل کردن عضلات.
- استفاده از کمپرس سرد یا حوله نم دار یخ زده برای کاهش تورم و التهاب.
- اطلاع رسانی به اطرافیان برای دریافت حمایت و کمک.
- در صورت داشتن چند علامت همزمان، حتما با پزشک مشورت کنید و آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
کلام پایانی
همانطور که دیدید، در این مقاله به بررسی این موضوع پرداختیم که روماتیسم مفصلی چیست؟ دانستیم که این بیماری نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های سالم حمله می‌کند و باعث بروز علائمی از جمله التهاب و درد مفاصل می‌شود. لذا تشخیص زود هنگام و درمان‌هایی مانند دارو درمانی، فیزیوتراپی و مراقبت‌های طبیعی می‌توانند از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند و همچنین رعایت رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و پرهیز از سیگار از مهم‌ترین راه‌های حفظ سلامت مفاصل هستند. از همراهی شما تا پایان این مقاله متشکریم.
ما در کلینیک فیزیوتراپی دکتر غلامی، به صورت تخصصی در زمینه درمان بیماری‌های مفصلی با بهره گیری از مدرن‌ترین دستگاه‌های فیزیوتراپی فعالیت می‌کنیم. در صورتی که تمایل به دریافت مشاوره پزشکی یا رزرو نوبت دارید، می‌توانید از طریق پل‌های ارتباطی با ما تماس حاصل فرمایید.
