الکتروتراپی چیست | روش نوین برای کاهش درد و بازتوانی عضلات

الکترو تراپی چیست؟ اگر تا کنون با درد‌های عضلانی، گرفتگی یا مشکلات حرکتی مواجه شده باشید، قطعا اسم این تراپی به گوش شما خورده است. الکترو تراپی یکی از روش‌های نوین و موثر فیزیوتراپی است که با استفاده از جریان‌های الکتریکی کنترل ‌شده است که تحریک‌های عضلانی و سلولی باعث کاهش درد، بهبود عملکرد بدن و روند بازتوانی را سرعت می‌بخشد. امروز و در این مقاله قصد داریم به طور کامل بررسی کنیم که الکترو تراپی چیست؟ پس این مقاله را از دست ندهید و ما را تا پایان همراهی کنید.

الکتروتراپی چیست؟

یکی از روش‌های درمانی نوین در فیزیوتراپی است که بیشتر برای کاهش درد، بهبود عملکرد عضلات، تحریک اعصاب به کار می‌رود. فیزیوتراپیست‌ها معمولا زمانی از این روش درمانی استفاده می‌کنند که بیمار نتواند تنها با دارو یا روش‌های ساده‌تر، بهبود پیدا کند. در توضیح این که الکترو تراپی چیست باید گفت این شیوه درمان با دستگاه‌های مخصوص پالس‌های الکتریکی خفیف، ضربه‌ دار و کنترل ‌شده‌ انجام می‌شود. به طوریکه پالس‌ها را به نواحی آسیب‌ دیده بدن منتقل می‌کنند و این پالس‌ها باعث تحریک عصب و عضلات می‌شود که در نهایت کاهش درد، افزایش خون‌ رسانی و تسریع روند بهبودی را به دنبال دارند.

دستگاه الکترو تراپی چیست؟

در پاسخ به این سوال که الکترو تراپی چیست می‌توان گفت یک روش درمان و استفاده از دستگاه الکترو تراپی که به آن برق درمانی نیز می‌گویند با استفاده از پالس‌ها یا موج‌های الکتریکی ضعیف و ضربه‌ای، به بهبود و کاهش درد بیمار می‌پردارند. این دستگاه‌ها با استفاده از سیم به پد‌های الکترود چسبی متصل می‌شوند و پد‌های چسبی هم در هنگام درمان به پوست بیمار می‌چسبند و بعد از روشن شدن دستگاه، جریان الکتریکی ملایمی از طریق الکترود‌ها را به پوست بیمار می‌فرستد. شایان ذکر است که با این تحریکات الکترونیکی، اکثر اوقات مشکلات موجود درمان و رفع می‌شوند.

انواع روش‌های الکتروتراپی چیست؟

الکترو تراپی تنها به یک شیوه انجام نمی‌شود، بلکه مجموعه‌ای از روش‌های مختلف را شامل می‌شود که هرکدام نیز برای هدف و درمان خاصی به کار ‌می‌روند. در ادامه به شما خواهیم گفت که انواع روش‌های الکترو تراپی شامل چیست:

عبور جریان الکتریکی از زیر پوست

با توجه به علائم و شرایط فردی شما، این روش می‌تواند برای موثر یا بدون هیچ تاثیری باشد. در توضیح الکترو تراپی چیست، می‌توان گفت که برای عبور جریان از زیر پوست ابتدا باید جریان را به وسیله الکترود‌های چسبی یک بار مصرف به محل تحت درمان متصل کنیم و در حالی که سمت دیگر سیم الکترود‌ها به دستگاه الکترو تراپی متصل است، جریان‌ها وارد می‌شوند و با تحریک عصب‌های حسی، درد را به میزان بالایی کاهش می‌دهند.

تحریک عضلات

یکی از مهم‌ترین کاربردهای دستگاه الکترو تراپی، تحریک مستقیم عضلات است که برای بالا بردن بازسازی عضلات، الکترودها روی عضلاتی که دچار ضعف، کشیدگی یا حتی آتروفی (تحلیل رفتگی) شده‌اند قرار می‌گیرند. سپس جریان مستقیم به سمت عضلات هدایت می‌شوند و در نهایت با تحریک عضلات، عضله انقباض پیدا کرده و بازسازی را شروع می‌کند. این روش بیشتر در شرایطی استفاده می‌شود که فرد به دلیل آسیب، جراحی یا بی ‌تحرکی طولانی ‌مدت، کنترل کافی روی عضلات خود را ندارد.

جریان‌های تداخلی

در واقع این روش کمی شدیدتر از تحریک عضلات است و جریان وارد شده می‌تواند تا چهار هرتز هم بالا برود، زیرا می‌خواهیم اعماق پوست را تحت تاثیر بگذاریم. اما خیالتان راحت باشد، این شدت بالای جریان برای بیمار هیچ ‌گونه درد و ناراحتی ایجاد نمی‌کند. در عوض این روش درمانی برای بیماران نتایج خوبی مانند کم کردن اسپاسم‌های عضلانی، بهبود گردش خون افزایش دامنه حرکتی می‌شود.

میدان الکترو مغناطیسی پالسی شکننده

اما در این روش درمانی که یک عملکرد کاملا مناسب برای تحریک سلول‌ها دارد و ایجاد شوک در استخوان‌ها دارد، با استفاده از پالس‌های مغناطیسی کنترل شده سلول‌ها تحریک، گردش خون بهبود، اکسیژن رسانی و در نهایت تسریع روند بهبود و ترمیم بافت‌ها را خواهیم داشت. یکی از کاربردهای مهم این روش در درمان شکستگی‌های دیر جوش یا جوش ‌نخورده استخوان‌ها است. لازم به ذکر است که ایجاد این میدان الکترومغناطیسی در بدن، روشی غیر تهاجمی و ایمن در فیزیوتراپی است.

تحریک گالوانیک

تحریک گالوانیک برای درمان آسیب‌های شدید مانند بافت‌های آسیب دیده که با ورم و خون ریزی همراه است، استفاده می‌شود که جریان به ‌طور مستقیم وارد ناحیه مذکور می‌شود. همچنین پدی که در دور الکترود‌ها قرار گرفته است باعث خنکی در ناحیه متورم می‌شود و باعث کاهش گردش خون می‌شود و از طرف دیگر با استفاده از پد‌های گرم دوباره گردش خون افزایش پیدا می‌کند و روند بهبودی نیز بلافاصله آغاز می‌شود.

کاربرد‌های درمانی دستگاه الکتروتراپی چیست؟

همانطور که در پاسخ به سوال “الکترو تراپی چیست؟” گفتیم الکترو تراپی یکی از درمان‌های مدرن و ایمن است و این ویژگی‌ها این روش درمان را برای بازه بزرگی از بیماری‌ها و آسیب‌ها مناسب و مفید باشد. البته این روش درمانی بیشتر در توان بخشی و فیزیوتراپی‌ها کاربرد دارد. مهم‌ترین مزایای استفاده از دستگاه الکترو تراپی عبارتند از:

• تسکین انواع دردها حتی دردهای مربوط به سیاتیک
• برای کاهش درد فیزیوتراپی و هدفمند شدن تمرینات
• درمان اضطراب و افسردگی
• بهبود گردش خون
• ترمیم بافت‌ها، تقویت انواع ماهیچه‌ها
• رسیدگی به دیگر آسیب‌های خاص مانند در رفتگی کشکک زانو، روماتیسم مفصلی، تنگی کانال نخاع، درمان انواع آرتروز و غیره

انواع دستگاه الکتروتراپی چیست؟

الکترو تراپی مجموعه‌ای از روش‌های درمانی است که با استفاده از دستگاه‌های مختلف و جریان‌های الکتریکی یا امواج خاص، به بهبود درد، بازتوانی عضلات و تسریع روند ترمیم بافت‌ها به درک مفهوم الکترو تراپی چیست کمک می‌کند. بسته به نوع آسیب یا نیاز بیمار، متخصص فیزیوتراپی از دستگاه‌های متفاوتی استفاده می‌کند. مهم‌ترین و پر کاربردترین انواع دستگاه‌های الکترو تراپی عبارت‌اند از:

دستگاه تنس

تنس یا تحریک الکتریکی اعصاب از راه پوست یکی از رایج‌ترین و شناخته ‌شده‌ترین دستگاه‌های الکترو تراپی است. در این روش، الکترودهایی روی سطح پوست قرار داده می‌شوند و جریان الکتریکی ملایم با ولتاژ پایین به اعصاب سطحی ارسال می‌شود. این جریان باعث مسدود شدن سیگنال‌های درد در نخاع و مغز شده و در نتیجه احساس درد کاهش می‌یابد. همچنین، تحریک الکتریکی باعث آزاد شدن اندورفین‌ها می‌شود که اثر تسکین ‌بخشی قوی دارند.

دستگاه یواس یا اولتراسوند

در علم مدرن فیزیوتراپی، اولتراسوندتراپی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای درمان بافت‌های آسیب ‌دیده استفاده می‌کند. این امواج به عمق عضلات و بافت نرم نفوذ کرده و باعث ایجاد ارتعاشات و گرمای کنترل‌ شده در ناحیه درمان می‌شوند. گرمای حاصل از این ارتعاشات، جریان خون را در آن قسمت افزایش داده و اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به سلول‌ها می‌رساند. این فرآیند به تسریع ترمیم بافت‌های آسیب ‌دیده، کاهش التهاب و بهبود دامنه حرکتی کمک می‌کند. گاهی اولتراسوند همراه با ژل‌های ضد التهابی یا داروهای موضعی انجام می‌شود تا اثر بخشی آن بیشتر شود.

جریان گالوانیک با ولتاژ بالا

یکی دیگر از روش‌های مهم الکترو تراپی، استفاده از جریان گالوانیک با ولتاژ بالا و فرکانس پایین است. این نوع جریان الکتریکی به لایه‌های عمقی‌تر بافت نفوذ می‌کند و تاثیر درمانی قابل ‌توجهی دارد. از جمله کاربردهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تسکین دردهای شدید یا مزمن
• بهبود گردش خون در بافت‌های آسیب ‌دیده
• کاهش اسپاسم‌ها و گرفتگی‌های عضلانی
• افزایش تحرک مفاصل و کمک به بازتوانی حرکتی

این روش اکثرا در کلینیک‌های فیزیوتراپی و تحت نظارت مستقیم متخصص انجام می‌شود، زیرا شدت و مدت جریان باید متناسب با شرایط بیمار تنظیم گردد.

بیشتر بخوانید: الکتروتراپی دیسک کمر | دوره درمان و میزان خطر الکتروتراپی

روند درمان با الکتروتراپی چیست؟

کسانی که می‌خواهند بدانند الکترو تراپی چیست؟ و آن را در روند درمان خود دارند، بهتر است با مراحل و نکات آن آشنا بشوند. این روش درمانی با استفاده از جریان‌های الکتریکی انجام می‌شود و می‌تواند اثرات درمانی متنوعی بر روی بافت‎‌ها و استخوان‌های شما با توجه به شرایط داشته باشد. مراحل انجام این درمان در یک جلسه فیزیوتراپی به صورت زیر می‌باشد:

• ناحیه تحت درمان برای اتصال الکترود‌ها باید بدون هیچ ‌گونه پوششی باشد.
• الکترودها توسط پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست بر روی پوست شما قرار می‌گیرند و به دستگاه تحریک الکتریکی وصل می‌شود.
• با ارسال پالس‌های ملایم، ممکن است ابتدا احساس سوزش یا قلقلک داشته باشید، این احساس به تدریج کاهش پیدا می‌کند.
• در ادامه درمان اگر هدف درمان کاهش درد یا اسپاسم عضلات باشد، بیمار در طول جلسه استراحت می‌کند و جریان الکتریکی عضلات را شل می‌کند، اما اگر هدف تقویت عضلات یا بهبود عملکرد حرکتی باشد، بیمار در طول درمان عضلات خود را منقبض می‌کند تا تحریک الکتریکی اثر بخش‌ باشد.
• زمان اتمام جلسه، متخصص وضعیت شما را بررسی می‌کند و تصمیم می‌گیرد تعداد جلسات آینده چگونه باشد.

مزایای دستگاه الکتروتراپی چیست؟

از مزایای مهم قابل ذکر در موارد کل بیان شده در جواب الکترو تراپی چیست، این است که این روش به عنوان یک روش ایمن و غیر تهاجمی مزایای بسیار زیادی را برای انواع بیماران به دنبال دارد اما ممکن است که این روند درمانی برای افراد یا بیماری‌های خاصی موثر‌تر واقع شود. به عنوان مثال :

• کاهش درد
• افزایش دامنه حرکتی و قدرت
• کاهش التهاب و بالا رفتن جذب مواد مغذی در اندام تحت درمان
• بهبود کارایی
• جلوگیری از سرطان کبد و مشکلات کلیوی
• ایجاد نکردن وابستگی و اعتیاد به مورفین
• ترشح اندروفین (باعث آرامش و کاهش درد)

عوارض الکتروتراپی چیست؟

قطعا تا کنون دانسته‌اید که الکترو تراپی چیست. اما در معرفی عوارض الکترو تراپی، لازم است بدانید که این روش درمانی کاملا ایمن و غیر تهاجمی است که برای کاهش درد و بهبود عملکرد عضلات استفاده می‌شود. این روش به دلیل استفاده از جریان‌های الکتریکی با شدت پایین و کنترل‌ شده، معمولا عوارض جدی ایجاد نمی‌کند. متخصصان فیزیوتراپی قبل از شروع درمان، شدت جریان و مدت زمان استفاده را متناسب با شرایط بیمار تنظیم می‌کنند و از بیمار می‌خواهند هر گونه ناراحتی یا سوزش را گزارش دهد.

رعایت این نکات ساده باعث می‌شود که الکترو تراپی هم ایمن و موثر باشد و هم تجربه درمان برای بیمار راحت و بدون استرس باقی بماند. برای دسترسی به خدمات تخصصی و تجهیزات پیشرفته، می‌توانید به بهترین کلینیک فیزیوتراپی در شمال تهران قرار دارد مراجعه کنید تا درمانی با کیفیت و تحت نظارت دقیق پزشک را تجربه کنید.

موارد منع استفاده از دستگاه الکتروتراپی چیست؟

اگر چه درمان با استفاده از الکترو تراپی روشی بی ‌خطر و موثر محسوب می‌شود، اما باید توجه داشته باشید این درمان برای همه مناسب نیست. در جواب الکترو تراپی چیست باید حتما گفت که در مواردی ممکن است این درمان برای شما مناسب نباشد. عبارتند از:

• اگر در محل آسیب احساس بی ‌حسی و گزیدگی دارید.
• افرادی اختلال سیستم لنفاوی دارند.
• افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و صرع
• افرادی که در سه ماه اول بارداری هستند.
• کاهش وزن بیش از حد به صورت ناگهانی
• کسانی که باید از تنظیم کننده‌های ضربان قلب استفاده کنند.
• افرادی که دارای سابقه سکته مغزی کامل یا ناقص هستند.

طول دوره درمان با الکتروتراپی چقدر است؟

در ابتدا فرد بیمار باید به یک فیزیوتراپ مجرب مراجعه کند و با انجام معاینه‌ها، نوع بیماری و نوع درد، برای فرد یک دوره الکترو تراپی کوتاه تجویز می‌شود. در هر جلسه فیزیوتراپی شما ممکن است ده دقیقه تا یک ساعت از دستگاه الکترو تراپی استفاده شود. در انتهای این دوره‌ درمانی کوتاه وضعیت بیمار دوباره بررسی می‌شود و اگر از این درمان بهبودی حاصل شده باشد که شما به اتمام دوره درمانی‌تان می‌رسید. در ‌غیر این ‌صورت یا ممکن است به جلسات بیشتری نیاز داشته باشید یا این روش برای شما جوابگو نیست و فیزیوتراپیست روش درمانی شما را تغییر می‌دهد و تصمیم دیگری می‌گیرد.

زمان مناسب اقدام به الکتروتراپی

الکترو تراپی یک روش درمانی تخصصی است که نباید به‌ صورت خود سرانه انجام شود و شروع آن نیاز به تشخیص دقیق فقط و فقط پزشک و فیزیوتراپ دارد، آن‌ هم با توجه به وضعیت جسمی، شدت علائم، سابقه بیماری و شرایط خاص هر فرد، که آیا الکترو تراپی برای او مناسب است یا خیر. اگر بدون تجویز پزشک به این درمان اقدام کنید کم‌ترین آسیب برای شما تشدید درد، سوختگی، تاثیر مخرب جریان‌ و غیره می‌باشد.

مراقبت های بعد از الکتروتراپی چییست؟

بعد از هر جلسه الکترو تراپی، رعایت برخی مراقبت‌ها باعث می‌شود تاثیرگذاری درمان بیشتر شود و احتمال بروز عوارض جزئی کاهش پیدا کند. با رعایت این مراقبت‌ها، علاوه بر افزایش ایمنی درمان، روند بهبودی سریع‌تر و راحت‌تر خواهد بود. همچنین در صورت بروز هر گونه قرمزی شدید، تورم یا درد غیر معمول، حتما باید به متخصص فیزیوتراپی اطلاع دهید. نکات مهم مراقبت‌های بعد از الکترو تراپی شامل موارد زیر هستند:

استفاده از کرم یا شیاف برای تسکین احتمالی
گاهی بعد از درمان پوست ناحیه تحت تاثیر الکترو تراپی ممکن است کمی حساس یا قرمز شود. استفاده از کرم‌های مرطوب ‌کننده یا شیاف‌های موضعی که توسط فیزیوتراپیست توصیه می‌شوند، می‌تواند حساسیت پوست را کاهش داده و به بهبود سریع‌تر کمک کند.

رفتن به دستشویی بدون فشار زیاد
برخی افراد ممکن است بعد از جلسه درمان، کمی گرفتگی یا ناراحتی در ناحیه شکم یا لگن داشته باشند. رفتن به سرویس بهداشتی با آرامش و بدون وارد کردن فشار اضافی، به باز شدن روده‌ها و پیشگیری از ناراحتی بیشتر کمک می‌کند.

استفاده از مسکن‌های ساده در صورت نیاز
در برخی موارد، پس از الکترو تراپی، ممکن است کمی ناراحتی یا درد خفیف در ناحیه تحت درمان احساس شود. مصرف مسکن‌های ساده و بدون نسخه، مانند استامینوفن یا ایبوپروفن، طبق توصیه متخصص، می‌تواند این ناراحتی‌ها را کاهش دهد و تجربه درمان را راحت‌تر کند.

استراحت و هیدراته ماندن
پس از انجام الکترو تراپی، بدن نیاز به به زمانی دارد تا خود را بازسازی کند و اثرات درمانی را قبول کند. نوشیدن آب کافی و استراحت بعد از درمان، به بهبود عملکرد عضلات و بافت‌های تحریک‌ شده کمک می‌کند تا عضلات و بافت‌های تحریک ‌شده فرصت ترمیم داشته باشند و از ایجاد خستگی یا درد اضافی جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید : بهترین درمان دیسک کمر چیست | بررسی بهترین روش ها

کلام پایانی

همانطور که دیدید در این مقاله به طور کامل به بررسی پاسخ این سوال پرداختیم که الکترو تراپی چیست؟ دانستیم که الکترو تراپی یک روش نوین، ایمن و غیر تهاجمی در فیزیوتراپی است که با جریان‌های الکتریکی کنترل ‌شده به کاهش درد، تقویت عضلات و اعصاب و تسریع روند توان بخشی کمک می‌کند. این درمان از دستگاه‌های متنوعی استفاده می‌کند که هر کدام برای نوع خاصی از مشکلات و آسیب‌ها طراحی شده‌اند. توجه داشته باشید که استفاده از این طریق درمان فقط با تجویز پزشک مجاز است و در غیر این صورت ممکن است برای شما عواقب جبران ناپذیری داشته باشد. از همراهی شما تا پایان این مقاله سپاسگزاریم.

ما در کلینیک فیزیوتراپی ستاره ، با بهره گیری از مدرن‌ترین و استانداردترین دستگاه‌های فیزیوتراپی به همراه علوم نوین این تخصص، آماده‌ایم تا به شما عزیزان کمک کنیم تا دردهای عضلانی و فیزیکی خودتان را به دست فراموشی بسپارید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره پزشکی، کافیست از طریق پل‌های ارتباطی تعیین شده با ما تماس حاصل فرمایید.