عوارض فیزیوتراپی | نکاتی که قبل از شروع باید بدانید!
عوارض فیزیوتراپی چیزی است که افراد کمتر با آن آشنایی دارند. پس بهتر است بپرسیم، آیا فیزیوتراپی عوارضی دارد؟ بله، ممکن است شما در طول جلسات یا حتی بعد از آن شاهد عوارض کمی باشید. فیزیوتراپی به عنوان یکی از روش‌های درمانی ایمن و کم خطر شناخته می‌شود اما در آن از روش‌های مختلف فیزیکی برای درمان انواع بیماری‌های جسمی استفاده می‌شود. اما واضح است که روش‌های پزشکی اگر با رعایت اصول انجام نگیرند ممکن است با عواضی همراه باشند. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به صورت 0 تا 100 به بررسی عوارض فیزیوتراپی بپردازیم.
عوارض فیزیوتراپی شامل چه مواردی است؟
همانطور که گفتیم فیزیوتراپی یکی از موثرترین و کم خطرترین روش‌های درمان است اما زمانی که این درمان توسط یک فیزیوتراپیست متخصص انجام نشود ممکن است برای شما عوارضی را به دنبال داشته باشد. برخی از عوارض فیزیوتراپی عبارتند از:
خستگی عمومی و ضعف بدن
در برخی موارد خستگی و ضعف که از عوارض فیزیوتراپی است مشاهده شده که علت اصلی آن خستگی، فشار وارد شده بر عضلاتی است که پیش‌تر کمتر فعال بوده‌اند و بدن برای ترمیم این فیبر‌های عضلانی انرژی زیادی را مصرف می‌کند. برای حل این مشکل خواب مناسب، استراحت کافی و رعایت تغذیه درست توصیه می‌شود هر چند که بدن به جلسات فیزیوتراپی عادت می‌کند و مقاومت بدن نسبت به قبل بیشتر خواهد شد.
تحریک پوست
یکی دیگر از عوارض فیزیوتراپی تحریک پوست است که در برخی موارد به دلیل استفاده از دستگاه‌های الکتروتراپی، لیزر درمانی یا چسب‌های مخصوص رخ می‌دهد. معمولا این عوارض موقتی هستند و می‌توانند به صورت خارش، سوزش خفیف، خشکی یا حتی تاول بر روی پوست ظاهر شوند. لذا برای جلوگیری از بروز این تحریکات بهتر است فیزیوتراپیست از ژل‌ها یا پد‌های محافظ استفاده کند.
تشدید موقت علائم بیماری
گاهی پس از انجام جلسات ممکن است علائمی مانند شدیدتر شدن علائم بیماری، درد عضلانی را تجربه کنید. این اتفاق یکی از رایج‌ترین عوارض فیزیوتراپی است که به دلیل واکنش طبیعی بدن است و حتی گاهی اوقات به عنوان یک اتفاق مثبت هم تلقی می‌شود. زیرا در بدن و بافت‌ها تحریک و تغییرات جدید رخ می‌دهد و به نوعی بدن درحال بازسازی و سازگاری با شرایط تازه است. این علائم بیشتر در روز‌های ابتدایی جلسات فیزیوتراپی رخ می‌دهد و به مرور زمان با تداوم جلسات کاهش پیدا می‌کند.
درد عضلانی
از رایج‌ترین عوارض فیزیوتراپی، شدت گرفتن درد در آن ناحیه بعد از جلسات فیزیوتراپی می‌باشد و به دلیل تحریک عضلات و فعالیت عضلات در ناحیه تحت درمان است. درد در نواحی تحت تمرین و حرکات اصلاحی طبیعی و موقتی است. این دردها به دلیل وارد شدن فشار جدید به ناحیه‌ای که کم تحرک یا ضعیف بوده، احساس می‌شوند.
تورم در نواحی تحت درمان
تورم در ناحیه تحت درمان بعد از جلسات فیزیوتراپی، امری طبیعی است که در موارد بسیاری مشاهده می‌شود. این تورم به دلیل افزایش جریان خون و فعالیت عضلات آن ناحیه است. در واقع، تورم یکی از واکنش‌های طبیعی بدن و یکی از عوارض فیزیوتراپی به شمار می‌آید که معمولا نگران کننده نیست و به دلیل تحریک و فعالیت عضلانی شناخته می‌شود. زمانی که ناحیه‌ای از بدن توسط تمرین تحت فشار قرار می‌گیرد، بدن به صورت خودکار جریان خون را در آن منطقه افزایش می‌دهد. توجه داشته باشید که این امر برای رسیدن مواد مغزی و اکسیژن به بافت‌ها ضروری است.
احتمال تحریک عضلات و آسیب به بافت‌های نرم
اما از دیگر عوارض فیزیوتراپی می‌توان به تحریک عضلات و بافت‌های نرم اشاره کرد. فیزیوتراپی مانند یک تمرین شدید برای عضلات و بافت‌های نرم شما عمل کند و ممکن است باعث ایجاد تحریک و درد شود. اگر فیزیوتراپی شما توسط فرد غیر متخصص یا بدون در نظر گرفتن شرایط دقیق شما انجام شود ممکن است این احتمالات رخ دهند. در همین راستا، برای جلوگیری از این احتمالات، بهترین کلینیک فیزیوتراپی در شمال تهران آماده خدمات رسانی به شما عزیزان است.
سرگیجه یا افت فشار خون
بعضی از بیماران بعد از جلسات فیزیوتراپی دچار سرگیجه یا افت فشار خون می‌شوند که یکی دیگر از عوارض فیزیوتراپی می‌باشد. علت این عارضه ممکن است خستگی شدید عضلات یا مصرف داروهای خاص باشد. این حالت اکثرا موقت است و با استراحت و مصرف آب کافی برطرف می‌شود. برای جلوگیری از این عارضه بعد از انجام تمرینات یا استفاده از دستگاه‌ها، بهتر است چند دقیقه در حالت نشسته یا دراز کش بمانید تا بدن آرام به شرایط طبیعی برگردد. افراد با فشار خون پایین، مشکلات قلبی عروقی و دچار ضعف عمومی بدن بیشتر گرفتار این عارضه می‌شوند. همچنین، از عوامل افزایش دهنده سرگیجه می‌توان به تغییر وضعیت ناگهانی بدن مثل بلند شدن سریع پس از انجام تمرین اشاره کرد. توجه داشته باشید، اگر این سرگیجه‌ها را به طور مداوم تجربه کردید، باید فیزیوتراپیست خود را مطلع سازید.
آسیب مجدد
در صورتی که تمرینات فیزیوتراپی صحیح انجام نشوند و فشار بیش از حد به ناحیه تحت درمان وارد شود، ممکن است اسیب تشدید شود و این یکی از جدی‌ترین عوارض فیزیوتراپی است. برای جلوگیری از این مشکل بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. دقت داشته باشید که دستورالعمل‌های فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپ انجام می‌شود و در اخر باید یک فیزیوتراپیست مجرب با تخصص کافی را برای درمان خود برگزینید. در فرآیند فیزیوتراپی، می‌توان از آسیب مجدد به عنوان یکی از جدی‌ترین نگرانی‌ها اشاره کرد. این مشکلات وقتی اتفاق می‌افتند که تمرینات و حرکات اصلاحی توسط بیمار نادرست یا بیش از حد توان بدن انجام شوند. همچنین، بی توجهی به توصیه‌های فیزیوتراپیست و نادیده گرفتن دوره‌های استراحتی می‌تواند با آسیب زدن به بافت‌های نرم و عضلات، فشار زیادی به بدن وارد نماید.
مهم‌ترین نکات برای پیشگیری از عوارض فیزیوتراپی
همانطور که در قسمت‌های پیش مطالعه کردید، ممکن است جلسات فیزیوتراپی شما با عوارضی همراه شوند. این عوارض فیزیوتراپی کاملا نرمال می‌باشند و پس از 24 الی 48 ساعت از بین می‌روند اما شما می‌توانید با انجام یک سری نکات عوارض فیزیوتراپی را به حداقل برسانید. در این قسمت از مقاله، مهم‌ترین نکاتی که برای کاهش عوارض فیزیوتراپی می‌توانید رعایت کنید را به شما ارائه خواهیم داد:
- پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین
- از کمپرس سرد برای کاهش التهاب پوست، عضلات و انقباض جریان خون استفاده کنید.
- از کمپرس گرم برای کاهش درد ناشی از جلسات توان بخشی استفاده کنید.
- یه دوره استراحتی برای خود مشخص کنید.
- آب بنوشید تا بدن خود را هیدراته نگه دارید.
آیا عوارض فیزیوتراپی ماندگار است؟
با توجه به این که در فیزیوتراپی داروی شیمیایی برای شما تجویز نمی‌شود و ماده خارجی نیز به شما تزریق نمی‌شود، عملا امکان ایجاد عوارض ماندگار در بدن شما به وسیله فیزیوتراپی وجود ندارد. از جمله نادرترین عوارض فیزیوتراپی که ممکن است شاهد ان باشید خارش پوست، تورم، التهاب، کبودی و گزگز شدن پوست می‌باشد.
چه عواملی سبب بروز عوارض فیزیوتراپی می شوند؟
- عدم تشخیص و ارزیابی دقیق: در صورتی که تشخیص اولیه بیماری و یا آسیب به درستی انجام نگیرد، انجام توان بخشی ممکن است با عوارض فیزیوتراپی در بدن بروز پیدا کند.
- عدم رعایت دستورالعمل‌های فیزیوتراپیست: در طی جلسات اگر به توصیه‌های فیزیوتراپیست عمل نکنید ممکن است دچار آسیب دیدگی‌های بیشتری شوید.
- عدم تجربه و تخصص فیزیوتراپیست: همانطور که قبل‌تر هم اشاره کردیم، انتخاب یک فیزیوتراپیست با تجربه و متخصص بسیار حائز اهمیت است زیرا ممکن است انجام فیزیوتراپی با عوارضی همراه باشد.
- استفاده بیش از حد از دستگاه‌های فیزیوتراپی:یکی دیگر از عواملی که سبب بروز عوارض فیزیوتراپی می‌شود، استفاده نادرست یا بیش از حد از دستگاه‌های فیزیوتراپی است که سبب آسیب به بافت‌های بدن می شود.
- عدم آمادگی بدنی: افرادی که آمادگی بدنی پایینی دارند، ممکن است در طول انجام فیزیوتراپی دچار خستگی و درد با شدت متفاوت شوند.
- پیشرفت آهسته و تدریجی در برنامه توانبخشی
کاربردهای فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در درمان و بهبود بسیاری از مشکلات و بیماری‌های جسمانی کاربرد دارد. با این حال، مانند هر روش درمانی دیگر، برخی عوارض فیزیوتراپی ممکن است در صورت عدم رعایت دستورالعمل‌ها یا فشار بیش از حد به بدن رخ دهد. در این قسمت از مقاله، به بررسی برخی از کاربردهای مهم فیزیوتراپی میپردازیم:
درمان آسیب‌های ورزشی
ورزشکاران اکثرا به دلیل فعالیت‌های فیزیکی شدید، بیشتر در معرض اسیب‌های عضلانی و اسکلتی هستند و فیزیوتراپی در بازتوانی و بهبود این آسیب‌ها و بازگرداندن ورزشکار به فعالیت‌های عادی خود نقش به خصوصی دارند. درمان این آسیب‌ها شامل تمرینات قدرتی، تکنیک‌های کششی و آموزش‌هایی برای جلوگیری از آسیب‌های مجدد است اما باید بدانید ممکن است در طی جلسه برخی از عوارض فیزیوتراپی رخ دهد که معمولا گذرا هستند.
درمان مشکلات عصبی
فیزیوتراپی در درمان مشکلات عصبی نیز مانند سکته مغزی، فلج مغزی، آسیب‌های نخاعی و بیماری‌هایی کاربرد دارد. در این مورد، فیزیوتراپیست‌ها با استفاده از تمرینات و تکنیک‌های تخصصی به بهبود عملکرد حرکتی، افزایش تعادل و کاهش اسپاسم‌های عضلانی کمک می‌کنند و هدف از این نوع درمان، بهبود کیفیت زندگی بیمار و افزایش استقلال آن‌ها در انجام فعالیت‌های روزمره می‌باشد. لازم به ذکر است که عوارض فیزیوتراپی در این روش ممکن است ناشی از خستگی عضلانی موقت یا تحریک بیش از حد عضلات رخ دهد.
درمان درد‌های مزمن
توان بخشی در درد‌های مزمن نیز کارایی دارد و می‌تواند به طور جدی کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. فیزیوتراپ در این نوع درمان با استفاده از تکنیک‌های مختلفی مانند الکتروتراپی، ماساژ درمانی، و تمرینات تقویتی به کاهش درد و بهبود عملکرد بیمار کمک می‌کند. هدف در این نوع درمان کاهش التهاب، بهبود جریان خون و تسکین درد می‌باشد. اجرای دقیق و زیر نظر متخصص اهمیت زیادی دارد زیرا ممکن است در طی جلسات برخی از عوارض فیزیوتراپی ایجاد شوند.
بیشتر بخوانید : علت کمر درد در بارداری چیست | آیا کمر درد در بارداری خطرناک است؟
معرفی انواع روش‌های رایج در فیزیوتراپی
انتخاب نوع فیزیوتراپی برای شما بر عهده فیزیوتراپیست شما است. با توجه به مسئله یا نوع بیماری، صدمات، بد شکلی‌ها، وضعیت عضلانی و غیره بهترین روش برای شما انتخاب می‌شود. در این بخش به برخی موارد از انواع فیزیوتراپی و توان بخشی‌ها میپردازیم و شما را با عوارض فیزیوتراپی احتمالی ناشی از این درمان آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
درمان دستی یا ماساژ تراپی
درمان دستی یک از موثرترین روش‌های درمانی است که اختلالت مفاصل و ماهیچه‌ها را براساس معاینه دستی خاص و با در نظر گرفتن تمام یافته‌های موجود انجام می‌شود و در نتیجه این درمان اختلالات از بین رفته و عملکرد بهتری را به جا می‌گذارند. در درمان دستی از عوارض فیزیوتراپی مانند حساسیت های پوستی و غیره در امان هستید و این طریقه از فیزیوتراپی که شامل مانور‌های پیچیده‌ای می‌شود، به مهارت‌های خاصی نیز نیاز دارند. به طور کلی ماساژ درمانی شامل مداخله دست تراپیست می‌شود که با حرکات دقیق و مشخص به کاهش درد و بازیابی تحرک مفاصل و عضلات می‌پردازد.
فیزیوتراپی ورزشی
یکی دیگر از انواع روش‌های فیزیوتراپی، انجام تمرینات ورزشی است که این روش به کاهش عوارض فیزیوتراپی نیز کمک می‌کند. شما در این روش از توان بخشی به درمان تمامی آسیب‌های ورزشی می‌پردازید و در کنار آن به تحرک، قدرت، استقامت، بهبود هماهنگی و فرآیند‌های حرکتی به طور خاص هم دست پیدا می‌کنید.
فیزیوتراپی با تسهیل عصبی عضلانی حس عمقی
این روش برای درمان تمام بیماران عصبی و ارتوپدی است. با داشتن تمرین فعال در این درمان، اعصاب و ماهیچه‌ها از طریق توالی‌های حرکتی فیزیولوژیکی تحریک می‌شوند و بیمار را به هماهنگی عصبی عضلانی قدرت تحرک می‌رساند. این تمرینات حتما باید زیر نظر متخصص انجام شوند که خود باعث می‌شود با عوارض فیزیوتراپی بسیاری مواجه نشوید.
بانداژ‌های کاربردی
باندهای نواری در توان بخشی برای محافظت و تسکین قسمت‌های خاصی از عضله یا مفصل استفاده می‌شوند. استفاده از این بانداژها شرایط بهبودی بهتر پس از صدمات، کاهش درد، جلوگیری از برخی عوارض فیزیوتراپی و توانایی‌های ورزشی را ایجاد می‌کند.
استئوپاتی
استئوپاتی یکی از تکنیک‌های دیگر توانبخشی فیزیوتراپی است، این روش درمانی برای پیشگیری و درمان استفاده می‌شود. در استئوپاتی با تماس بین متخصص و بیمار، استفاده از تجهیزات، داروها یا جراحی و غیره انجام می‌شود. استئوپاتی بیش از همه در بیماران مبتلا به کمر درد شدید، سیاتیک، روماتیسم و تاندونیت کاربرد دارد که هدف از این طریق توان بخشی بازگرداندن عملکردهای حرکتی بیمار و دستیابی به تحرک کافی به گونه‌ای است که خطر عوارض فیزیوتراپی به حداقل برسد.
کلام پایانی
همانطور که دیدید در این مقاله به صورت 0 تا 100 به بررسی عوارض فیزیوتراپی پرداختیم و مواردی که در انجام فیزیوتراپی لازم است بدانید را با شما به اشتراک گذاشتیم. دانستیم که فیزیوتراپی با این که از کم خطرترین و موثرترین روش‌های درمان است، اما با خود عوارضی را هم به همراه دارد که خوشبختانه با رعایت موارد ضروری مانند انتخاب کلینیک معتبر، فیزیوتراپیست مجرب و دیگر نکاتی که پیش‌تر گفتیم، می‌توانید از این عوارض فیزیوتراپی در امان بمانید. اما اگر به هر دلیلی این عوارض برای شما اتفاق افتاد نگران نباشید، زیرا اکثر عوارض فیزیوتراپی موقت و گذرا می باشند. ضمن سپاس از همراهی شما عزیزان با ما تا پایان این مقاله، امیدواریم مطالب ارائه شده برای شما همراهان محترم مقید واقع شود.
ما در کلینیک فیزیوتراپی ستاره، آماده‌ایم تا با بهره گیری از نوین‌ترین و بهترین روش‌های درمانی، به شما کمک کنیم تا از مشکلات عضلانی خودتان خداجافظی کرده و سلامی دوباره به سلامتی و شادابی داشته باشید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان، کافیست از طریق پل‌های ارتباطی با ما تماس حاصل فرمایید.
