انواع فیزیوتراپی کمر | کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟

انواع فیزیوتراپی کمر شامل بهترین روش‌ها برای درمان کمر درد، دیسک کمر، اسپاسم عضلانی و مشکلات حرکتی ستون فقرات است. این روش‌ها شامل تمرینات درمانی، فیزیوتراپی دستی، الکتروتراپی و سایر تکنیک‌های تخصصی می‌شوند که هر یک با هدف کاهش درد، افزایش انعطاف ‌پذیری، تقویت عضلات و غیره طراحی شده‌اند. با توجه به شیوع بالای کمر درد در جامعه و اهمیت حفظ سلامت ستون فقرات، آشنایی با انواع فیزیوتراپی کمر و همچنین راهکارهای مراقبت از ستون فقرات، اهمیتی دو چندان دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا به صورت 0 تا 100 به معرفی انواع فیزیوتراپی برای دیسک کمر بپردازیم.

معرفی انواع فیزیوتراپی کمر

با گسترش روز افرون علم پزشکی به خصوص در زمینه بیماری‌های عضلانی و مراقبت از آن، امروزه شاهده ابداع روش‌های متنوعی هستیم که می‌توانند به درمان دیسک کمر افراد کمک شایانی کنند. در این قسمت از مقاله قصد داریم به معرفی 9 مورد از انواع فیزیوتراپی کمر بپردازیم. با ما همراه باشید:

فیزیوتراپی دستی

فیزیوتراپی دستی یکی از بهترین انواع فیزیوتراپی کمر است که شامل تکنیک‌های هدایت‌ شده توسط فیزیوتراپیست مانند موبیلیزیشن، منیپولیشن و کشش‌های اختصاصی می‌شود. هدف این روش کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی مفاصل و بازگرداندن عملکرد طبیعی ستون فقرات است، به‌ خصوص در مواردی که محدودیت مفصلی یا اسپاسم عضلانی علت درد باشند. در جلسات فیزیوتراپی دستی، متخصص با ارزیابی دقیق بیومکانیک کمر و لگن برنامه‌ای اختصاصی تنظیم می‌کند که معمولا با تمرینات تقویتی و اصلاح الگوهای حرکتی ترکیب می‌شود تا اثرات طولانی‌ مدت به ‌دست آید. استفاده از این روش در کنار آموزش بیمار برای حفظ وضعیت صحیح بدن و توصیه‌های ارگونومیک، احتمال بازگشت درد را کاهش می‌دهد و روند بهبودی را تسریع می‌کند.

تمرین درمانی و توانبخشی

اما تمرین درمانی هسته بیشتر پروتکل‌های فیزیوتراپی کمر را تشکیل می‌دهد و شامل مجموعه‌ای از حرکات تقویتی، کششی، تعادلی و تصحیح وضعیتی است که برای بهبود ثبات ستون فقرات و کاهش فشار بر دیسک‌ها طراحی می‌شود. برنامه‌های تمرینی عموما روی تقویت عضلات عمقی شکم و کمر تمرکز دارند تا ستون فقرات بتواند پشتیبانی طبیعی خود را حفظ کند. این تمرینات تحت نظر فیزیوتراپیست انجام می‌شوند تا از اجرای صحیح حرکات و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی اطمینان حاصل شود. تمرین درمانی نه ‌تنها باعث کاهش درد و التهاب می‌شود، بلکه انعطاف ‌پذیری، تعادل و عملکرد حرکتی بیمار را نیز بهبود می‌بخشد. مجموعه این موارد سبب شده تا تمرین درمانی را به عنوان یکی از بهترین انواع فیزیوتراپی کمر بشناسیم.

الکتروتراپی

اما بپردازیم به معرفی یکی دیگر از انواع فیزیوتراپی دیسک کمر، یعنی الکتروتراپی. الکتروتراپی یکی از روش‌های پر کاربرد در فیزیوتراپی کمر است که با استفاده از جریان‌های الکتریکی کنترل ‌شده، موجب کاهش درد، افزایش گردش خون و تسریع ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. در این روش از دستگاه‌های TENS و EMS استفاده می‌شود تا پیام‌های درد به مغز کاهش یابد و عملکرد عضلات ناحیه کمر تقویت شود. امروزه از الکتروتراپی به‌ ویژه برای بیماران مبتلا به دردهای مزمن کمر، اسپاسم‌های عضلانی یا پس از جراحی‌های ستون فقرات کاربرد فراوانی دارد. ترکیب الکتروتراپی با سایر روش‌های فیزیوتراپی، نتایج درمانی را به‌ طور قابل ‌توجهی بهبود می‌بخشد و به بیمار کمک می‌کند سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره بازگردد.

تراکشن

یکی دیگر از انواع فیزیوتراپی کمر، تراکشن است که برای کاهش فشار بین مهره‌ها و تسکین دردهای ناشی از فتق دیسک یا فشردگی عصب سیاتیک استفاده می‌شود. در تراکشن با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، نیرویی کنترل‌ شده به ستون فقرات وارد می‌شود تا فاصله بین مهره‌ها افزایش یابد و فشار از روی دیسک‌ها و اعصاب برداشته شود. تراکشن باعث بهبود جریان خون، کاهش التهاب و آزاد سازی بافت‌های فشرده می‌شود. این درمان به طور استاندارد در کنار تمرینات اصلاحی و درمان‌های دستی انجام می‌گیرد تا نتایج ماندگارتر و پایدارتر به ‌دست آید. لذا استفاده از تراکشن تحت نظر فیزیوتراپیست، روشی ایمن برای کاهش درد و بهبود حرکت کمر به‌ شمار می‌آید. پس شما می‌توانید به کلینیک فیزیوتراپی دکتر غلامی، به عنوان یکی از بهترین کلینیک فیزیوتراپی در شمال تهران، مراجعه نمایید.

ترموتراپی و کرایوتراپی

درمان‌های گرمایی و سرمایی که در اصطلاحات علمی به نام ترموتراپی و کرایوتراپی نیز شناخته می‌شوند، بخش دیگری از انواع فیزیوتراپی کمر به شمار می‌آیند. گرما باعث افزایش جریان خون، کاهش اسپاسم‌های عضلانی و تسریع در ترمیم بافت‌ها می‌شود، در حالی ‌که سرما برای کنترل التهاب، کاهش تورم و تسکین دردهای حاد مفید است. فیزیوتراپیست‌ها بسته به نوع آسیب یا مرحله درد، از کمپرس‌های حرارتی، پدهای گرمایی یا کیسه‌های یخ استفاده می‌کنند تا پاسخ درمانی مطلوب‌تری ایجاد شود. در مراحل اولیه آسیب، استفاده از سرما پیشنهاد می‌شود و در ادامه برای بهبود عملکرد عضلات و کاهش خشکی، گرما به کار گرفته می‌شود.

اولتراسوند

یکی دیگر از تخصصی‌ترین و بهترین انواع فیزیوتراپی کمر، الوتراسوند تراپی است. اولتراسوند یکی از روش‌های علمی در فیزیوتراپی کمر است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، بافت‌های عمقی بدن را هدف قرار می‌دهد. این امواج باعث افزایش جریان خون، تحریک متابولیسم سلولی و تسریع روند ترمیم بافت‌های آسیب ‌دیده می‌شوند. از این روش برای درمان دردهای مزمن کمر، التهاب عضلات پاراورتبرال یا آسیب‌های ناشی از کشیدگی و اسپاسم استفاده می‌شود. گرمای عمقی حاصل از امواج اولتراسوند موجب کاهش سفتی عضلات و افزایش انعطاف ‌پذیری بافت‌ها می‌گردد و در نتیجه حرکات ستون فقرات روان‌تر و بدون درد می‌شوند. در پایان شایان ذکر است که استفاده از اولتراسوند تراپی در کنار تمرینات تقویتی، تاثیر درمان را چند برابر می‌کند.

ماساژ درمانی تخصصی

قطعا تا کنون نام ماساژ درمانی را به عنوان یکی از رایج‌ترین انواع فیزیوتراپی کمر شنیده‌اید. در ماساژ درمانی، فیزیوتراپیست از تکنیک‌های علمی مانند افلوراج، پتریساژ و فریکشن برای تحریک بافت‌های نرم استفاده می‌کند. این کار باعث آزاد شدن تنش‌های عضلانی، دفع مواد زاید متابولیکی و بهبود اکسیژن‌ رسانی به سلول‌ها می‌شود. ماساژ درمانی مخصوصا برای افرادی که به‌ دلیل نشستن طولانی یا فعالیت‌های تکراری دچار گرفتگی و خستگی عضلات کمر هستند بسیار مفید است. استفاده منظم از این روش می‌تواند از بروز مجدد درد جلوگیری کند و حس آرامش و سبک ‌بالی را در بیمار ایجاد نماید.

لیزر تراپی

لیزر تراپی یکی دیگر از فناوری‌های نوین در انواع فیزیوتراپی کمر است که با تابش نور لیزر کم ‌توان به بافت‌های آسیب ‌دیده، روند ترمیم سلولی را تسریع می‌کند. این نور باعث تحریک تولید انرژی سلولی، کاهش التهاب و بهبود جریان خون موضعی می‌شود. لیزر درمانی برای کاهش دردهای مزمن، دیسک کمر، اسپاسم‌های عضلانی و حتی آسیب‌های عصبی به ‌کار می‌رود. یکی از مزایای مهم این روش، غیر تهاجمی بودن و نداشتن عوارض جانبی است. جلسات درمان معمولا کوتاه و بدون درد هستند و در کنار سایر روش‌های فیزیوتراپی، نتایج بسیار تاثیر گذاری در کاهش درد و بازگشت عملکرد طبیعی ستون فقرات به همراه دارند.

هیدروتراپی

اما در پایان بپردازیم به معرفی یکی دیگر از انواع فیزیوتراپی دیسک کمر، یعنی هیدروتراپی. هیدروتراپی یا همان آب ‌درمانی یکی از روش‌های ملایم اما بسیار قوی فیزیوتراپی کمر است که با استفاده از خواص درمانی آب مانند شناوری، دما و فشار، به کاهش درد و افزایش تحرک مفاصل کمک می‌کند. انجام تمرینات در آب باعث کاهش وزن وارد بر ستون فقرات و مفاصل می‌شود، در نتیجه حرکات بدون درد و با آزادی بیشتری انجام می‌گیرند. آب گرم باعث شل شدن عضلات و بهبود گردش خون می‌شود، در حالی‌که فشار آب از تورم و التهاب بافت‌ها می‌کاهد. به طور کلی، هیدروتراپی برای بیماران دچار کمر درد مزمن، آرتروز یا پس از جراحی‌های کمری بسیار مفید است.

بیشتر بخوانید : بهترین حرکات فیزیوتراپی برای دیسک کمر | بررسی نکات مهم

تعداد جلسات انواع فیزیوتراپی کمر

به طور کلی، تعداد جلسات استاندارد انواع فیزیوتراپی کمر معمولا بین ۸ تا ۱۲ جلسه متغیر است و به شدت آسیب، نوع درد و واکنش بدن بیمار به درمان بستگی دارد. در بیشتر موارد، بیماران مبتلا به کمر دردهای حاد به حدود ۸ جلسه نیاز دارند، در حالی که دردهای مزمن یا مشکلاتی مانند فتق دیسک، آرتروز یا گرفتگی مزمن عضلات ممکن است به ۱۲ جلسه یا بیشتر احتیاج داشته باشند. هر جلسه از انواع فیزیوتراپی برای دیسک کمر به صورت استاندارد بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و شامل ترکیبی از روش‌های درمانی مانند تمرینات اصلاحی، ماساژ درمانی، الکتروتراپی یا گرما درمانی است. رعایت نظم در جلسات و انجام تمرینات خانگی تجویز شده توسط فیزیوتراپیست، نقش بسیار مهمی در تسریع روند بهبودی دارد.

تمرینات خانگی جایگزین انواع فیزیوتراپی کمر

اما برخی مواقع ممکن است که توانایی مراجعه به متخصص فیزیوتراپی را نداشته باشید یا به دستور پزشک، ملزم به انجام برخی تمرینات خانگی به عنوان جایگزینی برای انواع فیزیوتراپی کمر شوید. این تمرینات شامل موارد زیر می‌شود:

تمرین پل

تمرین پل یکی از موثرترین حرکات جایگزین انواع فیزیوتراپی کمر در خانه است که به تقویت عضلات باسن، همسترینگ و ناحیه مرکزی بدن کمک می‌کند. برای انجام این تمرین، ابتدا به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کرده و کف پاها را روی زمین بگذارید. سپس با منقبض کردن عضلات شکم و باسن، لگن خود را به ‌آرامی از زمین بالا بیاورید تا بدن شما از زانو تا شانه در یک خط مستقیم قرار گیرد. چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به‌آرامی پایین بیایید. این حرکت را در ۲ تا ۳ ست ۱۰ تا ۱۵ تکراری انجام دهید. تمرین پل باعث کاهش فشار بر دیسک‌های کمری، بهبود ثبات ستون فقرات و پیشگیری از دردهای مزمن کمر می‌شود.

تمرین کشش زانو به سینه

یکی دیگر از بهترین جایگزین‌های انواع فیزیوتراپی کمر در خانه برای کاهش گرفتگی عضلات و افزایش انعطاف ‌پذیری ناحیه کمری، تمرین کشش زانو به سینه است. برای شروع، به پشت دراز بکشید، یک زانو را آرام به سمت قفسه سینه بکشید و ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در همان حالت بمانید. سپس پای خود را رها کرده و همین حرکت را با پای دیگر تکرار کنید. می‌توانید برای کشش بیشتر، هر دو زانو را همزمان به سینه نزدیک کنید. این تمرین باعث کاهش فشار روی مهره‌ها، بهبود جریان خون در ناحیه کمری و رهایی از دردهای ناشی از اسپاسم یا خشکی عضلات می‌شود.

تمرین کشش گربه و گاو (Cat–Cow Stretch)

شاید در ابتدا نام این تمرین کمی عجیب به نظر برسد. کشش گربه و گاو یکی از تمرینات فیزیوتراپی کمر است که به افزایش انعطاف ‌پذیری ستون فقرات و بهبود هماهنگی حرکتی کمک می‌کند. برای انجام این حرکت، روی دست‌ها و زانوها قرار بگیرید. ابتدا در وضعیت گاو قرار بگیرید. یعنی سر و باسن را بالا آورده و شکم را به سمت پایین بکشید. سپس به حالت گربه بروید. در این حالت، کمر را گرد کرده و سر را به سمت پایین بیاورید و این چرخه را ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید. حرکت گربه و گاو با افزایش جریان خون در ستون فقرات، کاهش خشکی مهره‌ها و آزاد سازی عضلات پشت، تاثیر چشمگیری در کاهش دردهای کمری دارد.

پلانک

قطعا با حرکت پلانک آشنایی دارید و می‌دانید که می‌تواند جایگزینی مناسب برای انواع فیزیوتراپی کمر به کار برود. برای انجام آن، روی شکم دراز بکشید، ساعدها و پنجه پا را روی زمین بگذارید و بدن را بالا بیاورید تا در یک خط صاف از سر تا پاشنه قرار گیرد. عضلات شکم را منقبض کرده و ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در این وضعیت بمانید. به ‌تدریج می‌توانید زمان را تا یک دقیقه افزایش دهید. پلانک به تقویت عضلات شکم، کمر و شانه‌ها کمک می‌کند، وضعیت بدنی را اصلاح کرده و از فشار بیش ‌از حد بر مهره‌های کمری جلوگیری می‌کند. در پایان توجه داشته باشید که هنگام انجام این تمرین، کمرتان نباید قوس بردارد یا افت کند.

بیشتر بخوانید: بهترین ورزش برای دیسک کمر + نکاتی برای افزایش تاثیر حرکات

مزایای انواع فیزیوتراپی دیسک کمر

قطعا ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که چرا تا این حد بر روی انواع فیزیوتراپی کمر تاکید داریم؟ به طور کلی، توجه به انواع فیزیوتراپی برای دیسک کمر می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

1. کاهش درد و التهاب ناحیه کمری
2. بهبود عملکرد و تحرک ستون فقرات
3. تقویت عضلات پشتیبان دیسک و ناحیه مرکزی بدن
4. جلوگیری از پیشرفت یا عود مجدد فتق دیسک
5. بهبود وضعیت بدنی و اصلاح پوسچر
6. کاهش نیاز به جراحی یا مصرف داروهای مسکن
7. تسریع روند ترمیم بافت‌های آسیب ‌دیده

بیشتر بخوانید : بهترین درمان دیسک کمر چیست | بررسی بهترین روش های درمانی

راهکارهای مراقبت پس از انواع فیزیوتراپی

به منظور این که بتوانید پس از انجام جلسات انواع فیزیوتراپی کمر به بهبود کامل دست یابید، می‌بایست به مراقبت‌های پس از آن توجه کنید. این نکات مراقبتی شامل موارد زیر می‌شود:

1. استراحت کافی و پرهیز از فعالیت‌های سنگین
2. نوشیدن آب فراوان برای دفع مواد زاید بدن
3. انجام منظم تمرینات خانگی تجویز شده توسط فیزیوتراپیست
4. پرهیز از نشستن یا ایستادن طولانی ‌مدت
5. استفاده از کمپرس سرد یا گرم طبق توصیه متخصص
6. حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و راه رفتن
7. اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین تا بهبودی کامل
8. رعایت تغذیه مناسب برای تقویت عضلات و مفاصل
9. پیگیری منظم جلسات فیزیوتراپی طبق برنامه درمانی
10. اطلاع به فیزیوتراپیست در صورت بازگشت درد یا بروز علائم جدید

کلام پایانی

همانگونه که دیدید در این مقاله به طور کامل به معرفی 9 مورد از انواع فیزیوتراپی دیسک کمر پرداختیم. دانستیم که انواع فیزیوتراپی کمر یک رویکرد علمی و ایمن برای درمان کمر درد و مشکلات ناشی از دیسک است که مزایای متعددی از جمله کاهش درد، بهبود تحرک، تقویت عضلات پشتیبان و غیره را به همراه دارد. همچنین گفتیم که ترکیب روش‌های تخصصی انواع فیزیوتراپی برای دیسک کمر با تمرینات خانگی، رعایت نکات مراقبتی و پیگیری جلسات درمانی، به بهبود عملکرد ستون فقرات و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کند. با رعایت اصول درمان و مراقبت‌های پس از فیزیوتراپی، افراد می‌توانند با اطمینان بیشتری به فعالیت‌های روزمره بازگردند و از سلامت بلند مدت کمر خود اطمینان حاصل کنند. از همراهی شما متشکریم.

ما در کلینیک فیزیوتراپی دتکتر غلامی واقع در فرمانیه تهران، آماده‌ایم تا با بهره گیری از مدرن‌ترین و استانداردترین تجهیزات روز دنیای فیزیوتراپی، به شما در درمان بیماری‌های مرتبط با کمر، کمک کنیم. شما می‌توانید جهت دریافت نوبت یا دریافت مشاوره پزشکی، از طریق پل‌های ارتباطی با ما تماس بگیرید.