دیسک گردن چیست | بهترین روش‌های درمان دیسک گردن
دیسک گردن چیست؟ پرسشی که بسیاری از افراد هنگام تجربه درد یا گرفتگی در ناحیه گردن از خود می‌پرسند. در پاسخ به این سوال که دیسک گردن چیست، می‌توان گفت بخشی حیاتی از ستون فقرات است که اگر دچار آسیب، بیرون زدگی یا پارگی شود، می‌تواند فشار شدیدی بر اعصاب وارد کند و درد، بی حسی یا حتی ضعف عضلانی ایجاد کند. در دنیای امروز که زندگی‌های پشت میز نشینی و کار طولانی با کامپیوتر رایج شده، ابتلا به دیسک گردن بیش از گذشته مشاهده می‌شود. اگر بدانید دیسک گردن چیست و چه عملکردی دارد، می‌توانید بهتر از آن مراقبت کنید. آگاهی از علائم، روش‌های درمان و راه‌های پیشگیری از این عارضه می‌تواند از بروز این بیماری جلوگیری کرده و به حفظ سلامت شما کمک کند. با ما همراه باشید.
بیماری دیسک گردن چیست؟
دیسک گردن یکی از اجزای مهم ستون فقرات در ناحیه گردن است که میان مهره‌ها قرار دارد و از برخورد مستقیم آن‌ها جلوگیری می‌کند. در توضیح اینکه دیسک گردن چیست باید گفت که این دیسک از دو بخش تشکیل شده است: یک هسته ژله‌ای در مرکز و یک لایه فیبری و محکم در اطراف آن. با افزایش سن، حرکات تکراری یا فشار زیاد، دیسک ممکن است آسیب ببیند و دچار بیرون زدگی یا فتق شود. در چنین شرایطی، ماده ژله‌ای از جای خود خارج شده و به اعصاب یا نخاع فشار وارد می‌کند که نتیجه آن دردهای گردنی، بی حسی یا ضعف در شانه و دست‌ها است. به زبان ساده‌تر، وقتی می‌پرسیم دیسک گردن چیست، باید بدانیم نقش اصلی آن جذب فشار بین مهره‌های گردنی است.
علائم دیسک گردن چیست؟
یکی از رایج‌ترین سوالاتی که برای بسیاری از افراد به وجود می‌اید، این است که اصلا علائم اصلی دیسک گردن چیست؟ به علارت دیگر، چگونه می‌توان تشخیص داد که درد مربوط به دیسک گردن است یا نه؟ با ما همراه باشید تا به بررسی پاسخ این سوال بپردازیم:
درد در ناحیه گردن
از شایع‌ترین علائم دیسک گردن، درد می‌باشد، در ناحیه گردن شروع می‌شود و می‌تواند به شانه‌ها، بازوها و حتی دست‌ها کشیده شود. اگر بدانید دیسک گردن چیست، متوجه می‌شوید که درد چرا گاهی تا دست‌ها امتداد پیدا می‌کند. این درد ممکن است شدید باشد و به صورت ضربات مداوم احساس شود. در افرادی که فعالیت‌های روزمره آن‌ها مانند کار با کامپیوتر یا حمل اجسام می‌باشد، تشدید می‌شود. همچنین، درد ناشی از دیسک گردن ممکن است با لمس ناحیه یا ایجاد فشار روی مهره‌ها شدیدتر شود. این نوع درد نشان دهنده فشار دیسک بر روی ریشه‌های عصبی است و نیازمند بررسی پزشکی دقیق برای درمان دارد.
درد ناشی از وضعیت بدنی نامناسب
همانطور که می‌دانید، برخی حرکات و وضعیت‌های بدن می‌توانند درد دیسک گردن را شدیدتر کنند. به عنوان مثال، خم کردن گردن به جلو یا عقب، چرخاندن سر یا حتی بلند کردن اجسام می‌تواند فشار بر دیسک را افزایش دهد و در نتیجه باعث تشدید درد شود. در پاسخ به اینکه دیسک گردن چیست و چرا وضعیت بدنی نادرست باعث درد می‌شود، باید گفت که انجام حرکت اشتباه می‌تواند فشار مضاعفی بر هسته دیسک وارد کند و آن را به یک عارضه پزشکی برای افراد تبدیل نماید.
احساس گرفتگی در ناحیه گردن
یکی دیگر از علائم رایج دیسک گردن، احساس گرفتگی یا خشکی در ناحیه گردن و شانه‌ها است. این حالت معمولا در اثر فشار مداوم بر عضلات و اعصاب ایجاد می‌شود و ممکن است با درد یا کاهش دامنه حرکت همراه باشد. بیماران معمولا گزارش می‌دهند که هنگام بیدار شدن از خواب یا پس از نشستن طولانی مدت، گردنشان به سختی حرکت می‌کند. اگر بدانید دیسک گردن چیست و چگونه عملکرد آن با عضلات اطراف گردن مرتبط است، بهتر می‌توانید علت این گرفتگی را درک کنید.
تورم و التهاب
تورم و التهاب از دیگر پیامدهای شایع دیسک گردن هستند و در نتیجه واکنش طبیعی بدن به آسیب رخ می‌دهند. هنگامی که بخشی از دیسک دچار پارگی یا بیرون زدگی می‌شود، بدن برای ترمیم بافت آسیب دیده مواد التهابی آزاد می‌کند. این فرآیند اگر چه برای ترمیم مفید است، اما ممکن است باعث افزایش فشار بر اعصاب و در نتیجه درد بیشتر گردد. درک اینکه دیسک گردن چیست و چگونه این واکنش‌های التهابی رخ می‌دهند، به فهم بهتر ساز و کار بیماری کمک می‌کند.
مشکلات حرکتی
اشاره کردیم که دیسک گردن می‌تواند باعث کاهش دامنه حرکتی گردن و شانه‌ها شود و حرکت دادن بازو یا دست را محدود و مشکل کند. درک اینکه دیسک گردن چیست، به فرد کمک می‌کند تا علت اصلی این محدودیت‌ها را بشناسد. به طور کلی، محدودیت حرکتی معمولا ناشی از درد، گرفتگی عضلات و فشار بر ریشه‌های عصبی می‌باشد و ممکن است فرد نتوانند سر خود را به راحتی به چرخانند یا فعالیت‌های روزمره مانند بلند کردن اجسام را به سادگی انجام دهند. در همین راستا، تمرینات فیزیوتراپی و درمان‌های مناسب می‌توانند برای بهبود حرکت و کاهش درد کمک کنند باشد.
علائم حسی
این علائم بیشتر در مواقعی ایجاد می‌شوند که دیسک گردن به مراحل شدیدی رسیده باشد. فشار دیسک گردن بر ریشه‌های عصبی می‌تواند باعث سوزش، بی حسی یا گزیدگی در شانه، بازو و دست‌ها شود. وقتی بدانیم دیسک گردن چیست، متوجه می‌شویم که این علائم نشانه آسیب عصبی ناشی از فشردگی دیسک هستند. در این شرایط پزشک با انجام عکس برداری و بررسی‌های دقیق، محل آسیب و شدت آن را تشخیص داده و درمان مناسب را برای درمان آن تجویز می‌کند.
اسپاسم و گرفتگی عضلات
اما در نهایت، اسپاسم و گرفتگی عضلات گردن و شانه‌ها از علائم رایج در بیماری دیسک گردن هستند. این حالت معمولا در اثر واکنش محافظتی عضلات به درد و التهاب ایجاد می‌شود. هنگامی که دیسک بین مهره‌ای دچار آسیب یا بیرون زدگی می‌شود، بدن برای جلوگیری از حرکت بیش از حد در ناحیه آسیب دیده، به صورت ناخودآگاه عضلات اطراف را منقبض می‌کند. این انقباض ناگهانی و مداوم، همان چیزی است که به آن اسپاسم گفته می‌شود. در صورتی که آگاه باشید که دیسک گردن چیست و چگونه آسیب به آن می‌تواند موجب تحریک ریشه‌های عصبی شود، بهتر می‌توانید درک کنید که چرا عضلات در این ناحیه دچار انقباض و درد مداوم می‌شوند.
علائم حاد دیسک گردن چیست؟
دیسک گردن حاد زمانی رخ می‌دهد که در زمان مناسب به درمان آن اقدام نکرده باشید یا دیسک بین مهره‌های گردن به طور ناگهانی آسیب دیده باشند و مواد داخلی آن روی عصب‌ها یا نخاع فشار وارد کنند. این حالت با بروز درد شدید و ناگهانی، محدودیت حرکتی و برخی اختلالات عصبی خود را آشکار می‌کنند. در ادامه به برخی از علائمی که در دیسک گردن حاد مشاهده می‌شوند می‌پردازیم:
- انتشار درد شدید گردن و شانه به بازوها
- بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن در دست‌ها و بازوها
- به وجود آمدن ضعف عضلانی در بازوها و دست‌ها
- ایجاد محدودیت حرکات گردن و کاهش توانایی انجام فعالیت‌های روزمره
- اختلال در تعادل یا راه رفتن و حتی فلج جزئی اندام‌ها
روش‌های درمان دیسک گردن چیست؟
پاسخ به این پرسش که روش‌های درمان دیسک گردن چیست بستگی به شدت علائم، محل آسیب و وضعیت عمومی بیمار دارد. درمان می‌تواند از مراقبت‌های ساده خانگی تا جراحی‌های پیشرفته را شامل شود. در بیشتر موارد، پزشک ابتدا درمان‌های غیر جراحی را توصیه می‌کند و در صورت عدم بهبود، گزینه‌های پیشرفته‌تر را در نظر می‌گیرد. با ما همراه باشید تا به شما بگوییم که بهترین روش‌های درمان دیسک گردن چیست:
استراحت و استفاده از گردنبند طبی
یکی از نخستین اقداماتی که در درمان دیسک گردن انجام می‌شود، استراحت کافی و در صورت نیاز، استفاده از گردنبند طبی است. این گردنبند با محدود کردن حرکات گردن، به عضلات و بافت‌های اطراف فرصت ترمیم می‌دهد و از فشار مستقیم بر روی دیسک آسیب دیده جلوگیری می‌کند. اگر بدانید دیسک گردن چیست و چه نقشی در پایداری مهره‌ها دارد، درک خواهید کرد که بی حرکتی کنترل شده چقدر می‌تواند به روند بهبودی کمک کند.
داروهای ضد التهابی و مسکن‌ها
در مرحله بعد، پزشک معمولا از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا سلکوکسیب برای کاهش التهاب و درد استفاده می‌کند. این داروها با مهار واکنش‌های التهابی در اطراف ریشه‌های عصبی، فشار را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهند. درک اینکه دیسک گردن چیست و چرا التهاب اطراف آن می‌تواند موجب درد شود، به بیماران کمک می‌کند مصرف این داروها را با آگاهی بیشتری انجام دهند.
فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی
قطعا می‌دانید که فیزیوتراپی یکی از مهم‌ترین ارکان درمان دیسک گردن است و در اغلب بیماران به عنوان درمان اصلی غیر جراحی در نظر گرفته می‌شود. هدف از فیزیوتراپی، بازگرداندن قدرت عضلات، افزایش انعطاف پذیری و کاهش فشار بر اعصاب است. اگر بدانید دیسک گردن چیست و چطور ساختار مهره‌ها را پشتیبانی می‌کند، متوجه می‌شوید که تقویت عضلات گردن در واقع محافظی طبیعی برای ستون فقرات است. شایان ذکر است که در جلسات فیزیوتراپی، از روش‌هایی مانند گرما درمانی، ماساژ، تحریک الکتریکی (TENS)، تمرینات کششی و تمرینات قدرتی استفاده می‌شود تا دیسک گردن بهبود یابد.
تزریق کورتیکواستروئید
در مواردی که درمان‌های معمولی نتوانند التهاب و درد را کنترل کنند، پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئید در فضای اپیدورال گردن را توصیه کند. این تزریق باعث کاهش سریع التهاب در اطراف ریشه‌های عصبی می‌شود و معمولا به طور چشمگیری درد را تسکین می‌دهد. آگاهی از این که دیسک گردن چیست و چرا التهاب اطراف آن موجب درد مداوم می‌شود، اهمیت این روش را روشن می‌کند. اثر این تزریق معمولا چند هفته تا ماه باقی می‌ماند. در برخی بیماران ممکن است تزریق تکرار شود تا علائم کنترل گردد. البته این روش درمان قطعی نیست، بلکه فرصتی برای کاهش درد و بازگشت به فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی فراهم می‌کند.
اصلاح سبک زندگی و مراقبت‌های خانگی
اما اصلاح سبک زندگی از ارکان اساسی دیگر در پیشگیری و درمان دیسک گردن است. حتی اگر بدانید دیسک گردن چیست و مراحل درمان آن را دنبال کنید، بدون تغییر در عادات روزمره، احتمال بازگشت درد وجود دارد. رعایت اصول ارگونومیک در محیط کار و خانه، کلید اصلی حفظ سلامت گردن است. مهم‌ترین اقدامات خانگی شامل استفاده از بالش مناسب هنگام خواب، تنظیم ارتفاع مانیتور در سطح چشم، پرهیز از نشستن یا خم شدن طولانی مدت، و انجام حرکات کششی روزانه است. فعالیت‌هایی مانند یوگا، شنا و پیاده روی سبک می‌توانند به تقویت عضلات گردن و شانه کمک کنند.
عمل جراحی دیسک گردن
در مواردی که درمان‌های غیر جراحی موثر واقع نشوند یا علائم عصبی مانند بی حسی و ضعف شدید در دست‌ها و بازوها بروز کند، عمل جراحی دیسک گردن گزینه نهایی است. هدف از جراحی، برداشتن فشار از روی عصب‌ها و بازگرداندن تعادل به ساختار گردن است. در پاسخ به این سوال که دیسک گردن چیست و چرا گاهی نیاز به جراحی پیدا می‌کند، باید گفت زمانی که بخش بیرون زده دیسک با روش‌های محافظه کارانه ترمیم نشود، تنها راه حذف عامل فشاری، مداخله جراحی است.
بیشتر بخوانید : درمان فوری گردن درد + روش‌های خانگی درمان گردن درد شدید
راه‌های پیشگیری از دیسک گردن چیست؟
پیشگیری از دیسک گردن با رعایت اصول صحیح و مواردی که توسط فیزیوتراپیست‌ها مطرح می‌شود امکان پذیر است. با توجه به این موارد می‌توان از بروز فشار بیش از حد بر مهره‌ها جلوگیری کرد. برخی از عووامل موثر بر جلوگیری از دیسک گردن عبارتند از:
- استفاده از بالش مناسب در زمان خواب
- انجام حرکات کششی و گرم کردن گردن روزانه
- پرهیز از حمل وسایل سنگین به صورت نامناسب
- تقویت عضلات گردن و شانه با تمرینات سبک
- حفظ وزن متعادل بدن
- اجتناب از نشستن طولانی مدت بدون استراحت
- انجام ورزش‌های کم فشار مانند شنا یا یوگا
- پرهیز از حرکات ناگهانی یا چرخش شدید گردن
- کنترل استرس و رعایت بهداشت خواب برای کاهش تنش عضلانی
مراقبت‌های پس از درمان دیسک گردن چیست؟
برای مراقبت‌های پس از درمان دیسک گردن، پزشک دستورالعمل‌های دقیقی را در اختیار بیمار قرار می‌دهد. این مراقبت‌ها معمولا شامل استراحت کافی، مراقبت از زخم، استفاده موقت از گردنبند طبی و داروهای مسکن برای کنترل درد تجویز می‌شود و بیمار می‌تواند فعالیت‌های روزمره مانند رانندگی، کار و ورزش را به تدریج و تحت نظر پزشک از سر بگیرد. در ادامه با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که مراقبت‌های پس از درمان دیسک گردن چیست:
استفاده از گردنبند طبی در دوره نقاهت
پس از جراحی دیسک گردن، پزشک ممکن است استفاده از گردنبند طبی را برای مدت معینی توصیه کند. این گردنبند با محدود کردن حرکات گردن، به عضلات و مهره‌ها فرصت ترمیم می‌دهد و از فشار ناگهانی بر ناحیه درمان شده جلوگیری می‌کند. مدت زمان استفاده باید طبق دستور پزشک باشد، زیرا استفاده بیش از حد ممکن است باعث ضعف عضلات گردن شود. در طول این دوره، باید از خم شدن یا چرخش ناگهانی گردن نیز پرهیز کرد تا روند بهبودی با سرعت و ایمنی بیشتری طی شود.
انجام فیزیوتراپی تحت نظر متخصص
فیزیوتراپی یکی از مراحل کلیدی در روند بهبودی بعد از درمان دیسک گردن است. فیزیوتراپیست با انجام تمرینات هدفمند به بیمار کمک می‌کند تا قدرت عضلات گردن و انعطاف پذیری آن به تدریج بازگردد. همچنین، تکنیک‌هایی مانند ماساژ درمانی، تمرینات کششی، و تحریک الکتریکی می‌توانند به کاهش درد و جلوگیری از چسبندگی بافت‌ها کمک کنند. تداوم جلسات فیزیوتراپی طبق برنامه پزشک، احتمال بازگشت درد یا محدودیت حرکتی را به حداقل می‌رساند و موجب بازیابی کامل عملکرد گردن می‌شود.
پرهیز از فعالیت‌های سنگین و حرکات ناگهانی
در دوره پس از جراحی، لازم است بیمار از انجام کارهای سنگین مانند بلند کردن اجسام، حرکات سریع گردن یا فعالیت‌های ورزشی پر فشار خودداری کند. چنین حرکاتی ممکن است باعث آسیب به ناحیه جراحی شده یا افزایش التهاب شوند. بازگشت به فعالیت‌های روزمره باید به صورت تدریجی و با تایید پزشک صورت گیرد. در این مرحله، استراحت کافی، نشستن و ایستادن با وضعیت بدنی صحیح اهمیت زیادی دارد. لازم به یادآوری است که رعایت این نکات از بروز عوارضی مانند بازگشت درد یا آسیب مجدد جلوگیری به عمل می‌آورد.
رعایت وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و خوابیدن
و اما در نهایت، حفظ وضعیت مناسب بدن یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار در پیشگیری از فشار مجدد بر مهره‌های گردن است. هنگام نشستن باید از صندلی با تکیه گاه مناسب استفاده شود و شانه‌ها در حالت طبیعی و بدون خمیدگی قرار گیرند. در زمان خواب، استفاده از بالش طبی با ارتفاع مناسب توصیه می‌شود تا گردن در راستای ستون فقرات باقی بماند. رعایت این نکات ساده به کاهش درد، بهبود سریع‌تر عضلات و جلوگیری از ایجاد فشار اضافی بر دیسک‌های گردنی کمک می‌کند.
کلام پایانی
همانطور که دیدید در این مقاله به بررسی پاسخ این سوال پرداختیم که دیسک گردن چیست و راهکارهای مقابله با آن را مورد تحلیل و بررسی قرار دادیم. دانستیم که سلامت گردن و ستون فقرات به سبک زندگی ما بستگی دارد، از نحوه نشستن گرفته تا استراحت و فعالیت روزانه که شما می‌توانید با رعایت چند اصل ساده از دردهای مزمن و آسیب‌های جدی پیشگیری کنید و کیفیت زندگی را به طور چشمگیری بهبود ببخشید. ضمن سپاس از همراهی شما عزیزان با ما تا پایان این مقاله، امیدواریم مطالب ارائه شده برای شما مفید بوده باشد.
ما در کلینیک فیزیوتراپی دکتر غلامی، بهترین کلینیک فیزیوتراپی در شمال تهران با بهره گیری از مدرن‌ترین تجهیزات دنیای فیزیوتراپی و همچنین بهره مندی از یک کادر مجرب و حرفه‌ای، آماده‌ایم تا به شما عزیزان در درمان دیسک گردن کمک‌های لازم را ارائه دهیم. شما همراهان محترم می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت پزشکی، از طریق پل‌های ارتباطی با ما تماس بگیرید.
